تروما به معنای آسیب فیزیکی یا روانی به بدن یا ذهن فرد میباشد که ناشی از یک رویداد شدید، شوکهای عاطفی، حوادث طبیعی، تصادفات، خشونت، تهدید و یا دیگر عوامل شبیه به آن است. تروما میتواند به شکل یکباره و شدید یا به شکل تدریجی و با مرور زمان رخ دهد و میتواند تأثیرات طولانی مدتی بر روی سلامتی فرد داشته باشد. علائم تروما ممکن است شامل ناراحتی، استرس، افسردگی، خشم، اضطراب، خستگی، ناامیدی، بیخوابی، بیشفعالی، خودشکنی، سردرد، درد بدن و مشکلات خودکشی باشد. تشخیص تروما به وسیله پزشکان و متخصصین روانشناسی انجام میشود و درمان میتواند شامل روشهای مختلفی از جمله روان درمانی، داروهای تجویز شده و تغییرات در رفتار و سبک زندگی فرد باشد.
تروما به چه معنی است؟
کلمه “تروما” یک واژه یونانی است که به معنی “جراحت”، “صدمه”، یا “آسیب روحی” است. در روانشناسی، این واژه به معنی تجربهی شخصی از یک رویداد بسیار ناگوار و آسیبزننده به شخص یا گروهی از افراد است که ممکن است باعث تغییرات شدید در زندگی شخص شود. بهطور کلی، تروما به عنوان یک واکنش به رویدادی که برای شخص بسیار تهدیدکننده و آسیبزننده بوده، تعریف میشود و ممکن است شامل عوارض روانی و جسمی شدیدی مانند اضطراب، افسردگی، خشم، بیخوابی، فراموشی، افزایش ترشح هورمونهای استرس، درد بدن و… باشد.
تروما میتواند در طول زمان و با تکرار وقوع رویداد ناگوار تشدید شود و در نتیجه به شکل یک نقشهی عمیق در ذهن فرد حک شود. برخی از علائم رایجی که ممکن است در افرادی که تحت تاثیر تروما قرار گرفتهاند مشاهده شود عبارتند از:
- ناراحتی، استرس، و نگرانی بیش از حد
- مشکل در خواب و بیداری
- تغییر در رفتار و شیوهی برخورد با دیگران
- افزایش خود نمایی و یا کاهش اعتماد به نفس
- تغییر در شکلهای درمانی مانند افسردگی، اضطراب، و اختلال استرس پس از ضربه
درمان تروما ممکن است شامل درمانهای روانشناختی مانند روان درمانی، درمان رفتاری شناختی، و یا درمان دارویی باشد. این درمانها به هدف کاهش نشانههای تروما، بهبود وضعیت شناختی و روانی فرد، و بهبود کیفیت زندگی او میپردازند. به هرحال، درمان تروما یک فرایند طولانی است و ممکن است نیاز به کار با یک متخصص روانشناس و یا مشاور داشته باشد.
علائم تروما چیست؟
تروما به معنای صدمه جسمی یا روانی است که باعث شوک و ناراحتی شدید در فرد مبتلا میشود. برخی از علائم تروما شامل موارد زیر میشوند:
۱.اضطراب و استرس شدید
۲.تکرار خاطرات ناخوشایند و وحشتناک از تجربه تروماتیک
۳.خودانزاری و احساس ناامنی و ناتوانی در کنترل حالت خود
۴.افسردگی و احساس تنهایی
۵.اختلال در خواب و هنگام بیداری
۶.دشواری در تمرکز و توجه
۷.درد بدن و سایر مشکلات جسمی
۸.عدم قابلیت تحمل شدن موقعیتهای شبیه به تجربه تروماتیک در زندگی روزمره
در صورت داشتن هر یک از این علائم پس از تجربه تروما، بهتر است به روان پزشک یا روان شناس مراجعه کنید.
تروما در کودکی چگونه است؟
تروما در کودکی به واقعیت اینکه کودک در اثر تجربه یک حادثه یا واقعه ناگوار، به طور شدید تحت تأثیر قرار می گیرد و عوارض روانی و رفتاری شدیدی را تجربه می کند، اشاره دارد. این حادثه می تواند شامل مواردی مانند تصادفات، سوء استفاده جنسی، آزار و اذیت، فشار ناشی از والدین، جنگ و خشونت و موارد دیگر باشد. علائم تروما در کودکان ممکن است شامل اضطراب، ترس، ناراحتی، خواب ناکافی، مشکلات تغذیه ای، اختلال در تمرکز و توجه، و حتی افکار و خیالات ناگوار باشد. در موارد شدید تر، کودک ممکن است از پس آن نتواند برآید و به دلایل مختلفی مانند اختلالات اضطرابی، افسردگی، خودکشی و اختلالات رفتاری دچار شود. با توجه به اینکه تروما در کودکی می تواند تأثیرات بلند مدت و ناگواری بر روی سلامت روانی و فیزیکی آنها بگذارد، بسیار مهم است که اگر شما فکر می کنید کودک شما ممکن است دچار تروما شده باشد، به یک متخصص روانشناسی کودکان مراجعه کنید. متخصصین می توانند با استفاده از تکنیک هایی مانند مشاوره، درمان شناختی-رفتاری، موجودیت محوری و دیگر روش های درمانی کودکان را درمان کنند و به آنها کمک کنند تا از تجربیات ناگوار گذشته خود به خوبی عبور کنند.
تروما جمعی چیست؟
ترومای جمعی یا PTSD جمعی، به شرایطی گفته می شود که در آن یک گروه از افراد پس از تجربه یک حادثه ناگوار، مانند زلزله، سیل، جنگ و …، تحت تأثیر قرار می گیرند و عوارض روانی و رفتاری شدیدی را تجربه می کنند. در ترومای جمعی، هر فرد تحت تأثیر قرار گرفته به صورت فردی ممکن است نسبت به یک یا چندی از دیگر اعضای گروه ارتباط مستقیم داشته باشد، اما عواقب روانی و رفتاری آن را بر روی تمام گروه اعمال می کند.
علائم ترومای جمعی شامل تجربه های ترسناک و تهدیدکننده، عدم امنیت، اضطراب، افسردگی، اختلالات خواب، افزایش میزان مصرف الکل و مواد مخدر و مشکلات در روابط اجتماعی می باشد. در موارد شدید تر، ممکن است افراد تحت تأثیر ترومای جمعی با مشکلات جدی روانی و رفتاری مواجه شوند که بر روی کیفیت زندگی آنها تأثیر منفی می گذارد. برای کاهش اثرات ترومای جمعی، لازم است که به عنوان یک جامعه، به خوبی آموزش داده شویم که چگونه برای کمک به همدیگر به صورت فردی و به صورت گروهی از منابع موجود استفاده کنیم. در این راستا، برگزاری جلسات مشاوره و پشتیبانی، کمک به ایجاد بسترهای امن برای کمک به افراد تحت تأثیر قرار گرفته، ارائه خدمات درمانی مناسب، تأمین منابع مالی و اجتماعی و محیط های امن برای زندگی و کار، می تواند به کاهش اثرات ترومای جمعی کمک کند. همچنین، ترومای جمعی می تواند باعث افزایش ارتباطات و اتحاد در بین افراد گروه شود، زیرا تجربه یک حادثه ناگوار می تواند موجب شود تا افراد بهتر بفهمند چقدر به هم نیاز دارند و چگونه می توانند با هم همکاری کنند. لازم به ذکر است که ترومای جمعی می تواند به دلیل تجربه یک حادثه ناگوار رخ دهد، اما در برخی موارد، ممکن است به عنوان نتیجه ای از احساس عدم امنیت در جامعه، افزایش خشونت و جنایت، ناامنی در شرایط اقتصادی و … رخ دهد. در هر صورت، برای کاهش تأثیرات منفی ترومای جمعی، باید به صورت فردی و به صورت گروهی از منابع موجود استفاده کنیم و تلاش کنیم تا به خوبی با همدیگر همکاری کنیم.
ترومانیزه شدن چیست؟
ترومانیزه شدن به معنای تحت تأثیر قرار گرفتن از تجربه هایی که می تواند به عنوان یک تروما در زندگی فرد ایجاد شود، به خصوص در مواردی که این تروما با واکنش های ناگواری همراه باشد. به عبارت دیگر، ترومانیزه شدن به معنای ایجاد یک حالت روانی است که به علت تجربه تروماتیک در زندگی فرد رخ می دهد و باعث می شود تا فرد در مواجهه با موقعیت هایی که شبیه به تجربه تروماتیک قبلی اش هستند، واکنش هایی ناگوار و نامناسب نشان دهد. ترومانیزه شدن معمولاً به علت تجربه حوادثی مانند تصادفات، خشونت، آزار و اذیت، تجاوز، طوفان ها، زلزله، جنگ، و … اتفاق می افتد. این تجربه ها ممکن است منجر به تغییرات شدید در زندگی فرد شوند و باعث تحولات و اختلالاتی در رفتار و احساسات فرد شوند. در برخی موارد، ترومانیزه شدن می تواند باعث ایجاد بیماری های روانی مانند اختلال استرس پس از سانحه، اختلال استرس فراگیر، افسردگی و اختلالات خواب شود. از روش هایی که برای کاهش تأثیرات منفی ترومانیزه شدن مورد استفاده قرار می گیرد، می توان به مراجعه به مشاوره روانی و درمانی، تمرینات تنفسی و یوگا، ارائه پشتیبانی از طرف خانواده و دوستان، درمان دارویی، و … اشاره کرد. همچنین، برای پیشگیری از ترومانیزه شدن، می توان با کاهش خطراتی مانند توجه به ایمنی در خودرو، پیشگیری از سوانح، خشونت و خبرهای ناخوشایند در رسانه ها، پیشگیری از اعتیاد و مصرف مواد مخدر، و بهبود تغذیه و ورزش برای افزایش مقاومت روانی و جسمی، می تواند بهترین راهکارها باشند.
راه های درمان تروما
تروما یک اختلال روانی است که میتواند برای فردی که با آن مبتلاست، تأثیرات نامطلوبی در زندگیش داشته باشد. درمان تروما به منظور کاهش علائم آن و بهبود کیفیت زندگی فرد، باید به شیوههای متنوعی انجام شود. در ادامه، به برخی از راههای درمان تروما اشاره میکنیم:
۱. روان درمانی: روان درمانی یک روش مؤثر برای درمان تروما است. روان درمانی شامل نوعهای مختلفی از جمله روان درمانی گروهی، روان درمانی خانوادگی و روان درمانی فردی است. این روشها با کمک مشاورهگر، به فردی که با تروما مبتلاست، کمک میکنند تا با شناخت علایم و علل تروما، برطرف کردن نیازهای روحی و روانی خود، بهبود کیفیت زندگی خود را تجربه کند.
۲. درمان دارویی: برخی از داروها میتوانند به فردی که با تروما مبتلاست، کمک کنند. برای مثال، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب میتوانند در بهبود علائم این اختلال مؤثر باشند.
۳. تراپی های جسمی: تراپیهایی مانند روشهای ماساژ و یوگا میتوانند به فردی که با تروما مبتلاست، در بهبود علائم این اختلال کمک کنند. تراپیهای جسمی میتوانند به فردی که با تروما مبتلاست، کمک کنند تا با بهبود جریان خون و کاهش تنش عضلانی، احساس راحتی و آرامش بیشتری داشته باشد.
۴.تکنیکهای مدیتیشن: مدیتیشن یا ذهنآگاهی نیز میتوانند به فردی که با تروما مبتلاست، کمک کنند. این تکنیکها میتوانند با کمک تمرین و تمرکز بر نفس، به فردی که با تروما مبتلاست، کمک کنند تا به آرامش دست یابد و احساس تعادل در زندگی کند.
۵. تکنیکهای تحریک حرکتی چشم: تحریک حرکتی چشم یک روش مؤثر در درمان تروما است. این تکنیک با استفاده از حرکات چشم، میتواند به فردی که با تروما مبتلاست، کمک کند تا به خاطرات تلخ و دردناک خود که باعث ایجاد تروما شدهاند، کنترل بهتری داشته باشد.
در کل، درمان تروما باید به صورت شخصیسازی شده باشد و بهتر است با توجه به نوع تروما و علائم آن، یک روش درمانی مناسب انتخاب شود. همچنین، درمان تروما نیازمند صبر، تلاش و همکاری بیمار و مشاور است و در صورت نیاز ممکن است نیاز به ترکیب چندین روش درمانی داشته باشد.
تروما درمانی چیست؟
تروما به معنای تجربهی ناگوار و ناخوشایندی است که میتواند برای فرد در برخورد با شرایط مختلف ایجاد مشکل کند. برخی از علایم تروماتیک شامل بی خوابی، افزایش تحریک، ترس و اضطراب، ناامیدی، افسردگی، خشم و عصبانیت و مشکلات روابطی هستند. تروما درمانی یک روش درمانی برای کمک به افرادی است که با تجربهی تروما مواجه هستند. این درمان به شکلهای مختلفی از جمله درمان فردی، گروهی و خانوادگی در دسترس است. اصلیترین هدف تروما درمانی، کمک به افراد برای مدیریت و کاهش علایم تروماتیک است. این روش درمانی با استفاده از مهارتهای مختلفی از جمله روشهای ذهنآگاهی، تکنیکهای تنفسی، تکنیکهای ریلکسیشن و مکالمات روانشناختی به افراد کمک میکند تا با تروما خود برخورد کنند و در برابر شرایط ناگوار مقاومت کنند. همچنین، تروما درمانی به افراد کمک میکند تا با تجربهی تروما خود درک بهتری داشته باشند و با موانعی که ممکن است در زندگی شان پیش آیند، بهتر مقابله کنند.
جمع بندی
تروما یک صدمه جسمانی یا روانی است که ناشی از تجربه شدید و ناگهانی یک واقعه ترسناک یا تهدید کننده است. این تجربه ممکن است باعث تغییرات در رفتار، عاطفه و عملکرد فرد شود. علائم تروما شامل اضطراب، افسردگی، افزایش حساسیت، تغییر در خواب و کمبود تمرکز هستند. برای بهبود تروما، روشهای مختلفی از جمله روان درمانی، مشاوره، درمان دارویی و تکنیکهای مانند روشهای تنفسی عمیق و تکنیکهای مدیتیشن مورد استفاده قرار میگیرند. امیدواریم از این مقاله لذت برده باشید.
من مریم سردبیر مجله ورزشی تنزیب هستم و حدودا ۴ سال تجربه نوشتن محتوا و سئو دارم.
دیدگاهتان را بنویسید