سردرد یکی از متداولترین علائم بیماریهای نورولوژیک است و میتواند به صورت موقتی یا مزمن باشد. عوامل مختلفی مانند فشار خون بالا، استرس، افزایش یا کاهش قند خون، خستگی، خواب ناکافی، یبوست، بیحرکتی بیش از حد، تغییرات هورمونی و بیماریهای گوناگون میتواند باعث بروز سردرد شود. همچنین مصرف بعضی داروها، مثل داروهای فشار خون، نیتروگلیسرین، داروهای بیماریهای قلبی و بسیاری دیگر میتواند سردرد را به همراه داشته باشد.
علاوه بر این، نوع سردرد نیز میتواند متفاوت باشد. سردرد تنشی که بیشترین شیوع را دارد، با علائمی مانند درد نیمهسر، فشار و سفتی در قسمتهای مختلف سر و گردن همراه است. سردرد خونگرم نیز با علائمی مانند سوزش و ناراحتی در قسمتهای مختلف سر و صورت همراه است. در نهایت، سر درد میگرنی که در آن علائمی مانند درد شدید در یکی از نیمههای سر، تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا همراه باشد، میتواند بسیار شدید و مزاحم باشد. اما در ادامه مقاله به شما توضیح خواهیم داد که هر سر درد چه نشانه ای دارد پس با ما همراه باشید.
چرا سرم درد میکنه؟
سردرد یک علامت بسیار رایج است که میتواند به دلایل مختلفی از جمله فشار خون بالا، کمبود خواب، خستگی، استرس، بیماریهای مزمن، تغییرات هورمونی و حتی شرایط جوی به وجود آید. از آنجا که دلیل دقیق بروز این درد برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد، درمان آن هم باید به صورت شخصی سفارشی شده و متناسب با علت آن انجام شود.
در بعضی موارد، سردرد میتواند به شدت شدید باشد و با تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا، گیجی و حتی عدم توانایی در تمرکز همراه باشد. برای برخی دیگر، سردرد ممکن است به صورت درد نیمه سر، سفتی در قسمتهای مختلف سر و گردن، و درد شدید در یکی از نیمههای سر، مشخص شود. برای درمان سردرد، ممکن است لازم باشد عواملی مانند تغییر سبک زندگی، مصرف داروهای ضد سردرد، استفاده از تکنیکهای مثل ماساژ، یوگا و تنفس عمیق و حتی در موارد شدیدتر، مراجعه به یک پزشک تخصصی را در نظر گرفت.
علائم مختلف سردرد
درد سر یک علامت بسیار رایج است که میتواند با علائم مختلفی همراه باشد. علائم سردرد ممکن است شامل درد سر، سفتی در محدوده گردن و سر، درد نیمه سر، درد شدید در نیمههای سر، حساسیت به نور و صدا، تهوع، استفراغ، گیجی، خستگی، عدم تمرکز و افزایش خطر بروز مشکلات خطرناکی همچون سکته مغزی و خونریزی مغزی باشد.
سردرد با توجه به نوع و شدت آن به چهار دسته تقسیم میشود: تنشی، خونریزی، کلاستری و میگرنی. سردرد تنشی معمولاً در قسمت جلوی سر و محدوده گردن و در هر دو نیمه سر احساس میشود و ممکن است به علت تنش عضلانی، فشار روحی و استرس ایجاد شود. سردرد خونریزی که گاهی هم با نام وعائی شناخته میشود، علت آن خونریزی در مغز است که ممکن است به دلیل ضعف در دیواره عروق مغزی، آسیب به عروق مغزی یا یک عارضه قند خون باشد.
سردرد کلاستری که بسیار کمتر از دو نوع قبلی است، درد شدید در یکی از نیمههای سر را به همراه داشته و عموماً به صورت اتفاقی و ناگهانی رخ میدهد و تا چند هفته یا ماه مداومت دارد. در نهایت، سردرد میگرنی که شامل درد شدید در یک نیمه سر، تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا و بعضاً دیدار نقاط رنگی است و به صورت دورهای به وجود میآید.
اما چند سردرد رایج را با هم مرور میکنیم:
سردرد بارداری
سردرد بارداری بسیار رایج است و ممکن است برای بسیاری از زنان در طول دوران بارداری پیش آید. درصد بالایی از زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش تولید خون و تغییرات شدید در سطح استرس، سردرد تجربه می کنند. هر چند که سردرد بارداری در بسیاری از موارد بی خطر است، اما گاهی اوقات می تواند به علایم خطرناکی نیز اشاره داشته باشد.
در حالت هایی که سردرد بارداری به صورت شدید، پیوسته و دردناک است و با سایر علائم همراه است مانند تاری دید، عدم تعادل، تهوع و استفراغ مکرر و یا کاهش وزن ناشی از افزایش استفراغ، باید به دکتر خود مراجعه کنید. در بعضی موارد نیاز به درمان دارویی و مشاوره پزشکی وجود دارد.
اگر سردرد بارداری خود را با تغییر سبک زندگی بهبود بخشید، می توانید به راحتی با آن کنار بیایید. تغییراتی مانند افزایش مصرف آب، استراحت کافی، خواب کافی و محافظت از چشم در برابر نور و همچنین اجتناب از تنش و استرس، بهبود سردرد بارداری را تسهیل می کنند. همچنین مصرف مواد مسکن و داروهای بدون نسخه در طول دوران بارداری توصیه نمی شود و باید در مورد مصرف هر دارو با پزشک خود مشورت کنید.
سردرد میگرنی
این نوع درد ناحیه سر یکی از نوع شایع سر دردها است که ممکن است با درد حاد و ناراحتی شدید همراه باشد. در این نوع، علائمی مانند درد یک یا هر دو طرف سر، تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا و گاهی اوقات اختلالات دیداری از جمله تاری دید و لرزش در دیدار وجود دارد.
مواردی که میتواند سردرد میگرنی را ایجاد کند، شامل تغییرات هورمونی، تغییرات شیمیایی در مغز، استرس، خواب نامناسب، عوامل محیطی مانند نور و صدا، مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای خاص مانند الکل، قهوه، شکلات و ادویهجات، عوامل مورد علاقه مغز مانند تماشای تلویزیون یا کار با کامپیوتر برای مدت طولانی و فشار خون بالا میشوند.
برای درمان این نوع، باید علت آن را تشخیص داد و سپس درمانی مناسب مورد نیاز را اعمال کرد. روشهایی مانند استراحت، خواب کافی، انواع رژیمهای غذایی، تغییرات سبک زندگی، داروهای مسکن و داروهای پیشگیری میگرنی میتواند در درمان سر درد میگرنی مفید باشد. همچنین برای کاهش شدت درد و پیشگیری از سردرد میگرنی میتوانید از روشهای غیر دارویی مانند آموزش تنفس عمیق، ماساژ، یوگا و تکنیکهای روانشناختی استفاده کنید. در صورتی که سردرد میگرنی شما شدید و درمان خانگی نتوانست بهبود بخشد، باید به پزشک مراجعه کنید.
سردرد عصبی
سردرد عصبی یا تنشی یکی دیگر از نوع شایع سر دردهاست که ممکن است با درد ملایم و فشار موجود در ناحیه سر و گردن شروع شود. علائم دیگر سردرد عصبی شامل تنگی نفس، خستگی، عصبانیت، افسردگی، بی خوابی و افزایش تعریق میباشد.
مواردی که میتواند سر درد عصبی را ایجاد کند شامل استرسهای متعدد از جمله شرایط شخصی و حرفهای، نگرانیهای روزمره، فشار کاری، کمبود خواب، عوامل محیطی مانند نور و صدا و مواد غذایی و نوشیدنیهای خاص مانند قهوه و الکل میشوند.
برای درمان سردرد عصبی، ابتدا باید علت آن را تشخیص داد و سپس بهبود روشهای زندگی مانند تمرینات ورزشی، تغذیه سالم، خواب کافی و کاهش استرس مورد نیاز است. همچنین، ممکن است به علاوه استفاده از داروهای ضدسردرد مانند تیلنول، آسپرین و ایبوپروفن نیز برای درمان سردرد عصبی استفاده شود.
به علاوه، روشهای غیر دارویی مانند تکنیکهای تنفسی، یوگا، ماساژ و روشهای روانشناختی مانند مدیتیشن، ریلکسیشن و درمان شناختی رفتاری نیز میتواند در کنترل آن مفید باشد. در صورتی که درد شدید و مزاجی شما را تحت تأثیر قرار میدهد و روشهای درمان خانگی بهبودی نیاورد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
سردرد بینایی
سردرد بینایی غالباً از نوع میگرنیک است که در آن درد سر همراه با ناراحتی و اختلال بینایی، به ویژه در یکی از چشمها، ایجاد میشود. این نوع سر درد ممکن است همراه با حساسیت به نور و گاهی با تهوع و استفراغ نیز همراه باشد.
علل ایجاد سردرد بینایی ممکن است متنوع باشد، شامل تنشهای روانی، خستگی، تنبلی عضلات چشم، مصرف داروهای خاص، افزایش فشار خون، افزایش فشار داخل جمجمه و اختلال در شرایط هورمونی مانند دردوره پریودی خانمها میشوند.
برای درمان آن، ابتدا باید علت آن تشخیص داده شود. در بسیاری از موارد، استراحت، آرامش، استفاده از عینک مناسب و استفاده از روشهای درمانی غیر دارویی مانند ماساژ، تکنیکهای تنفسی، مراجعه به متخصص چشم و یا فعالیتهای مرتبط با استراحت چشم میتواند موثر باشد.
در برخی موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد سردرد و ضد التهابی باشد. بهتر است پیش از مصرف هرگونه دارویی، با پزشک خود مشورت کنید تا درمان مناسب برای شما تعیین شود.
سردرد سینوزیت
سردرد سینوزیت به دنبال التهاب و عفونت سینوسها (فضاهای پر هوا در داخل استخوانهای جمجمه) ایجاد میشود. این سردرد ممکن است همراه با درد و تنگی در منطقه صورت، بوی بد دهان، تب، کاهش بویایی و درد در سینوسهای بینی باشد.
علل سینوزیت ممکن است شامل التهاب بعد از یک سرماخوردگی، آلرژی، افزایش فشار بر روی سینوسها در نتیجه عوارض گوش و یا دندانی، استفاده از تجهیزات پزشکی غیر اصولی و یا فشار ناشی از شنوایی نامناسب باشد.
درمان سردرد سینوزیت، درمان علت اولیه یعنی عفونت سینوسها میباشد. برای درمان عفونت، ممکن است لازم باشد داروهای ضد باکتریایی، ضد التهابی، آنتی هیستامینیک و یا قطره بینی استفاده شود. استفاده از روشهای سرمایی مانند کمپرس یخ و استراحت نیز ممکن است به کاهش درد و تنگی در منطقه صورت کمک کند.
در صورت عدم بهبود و یا شدت بیشتر، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کرده و درمان دقیقتری را با او مشاوره کنید.
برای سردرد شدید چی بخوریم؟
برای سردرد شدید، بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا دلیل سردرد شما تشخیص داده شود و درمان مناسب برای آن مشخص شود. هرچند، در برخی موارد میتوانید با مصرف برخی مواد غذایی و مکملها به کاهش آن کمک کنید. به عنوان مثال:
- مصرف کافئین: در برخی موارد، مصرف مقدار کمی کافئین (مانند یک فنجان قهوه) ممکن است به کاهش درد کمک کند. با این حال، در برخی افراد مصرف بیش از حد کافئین میتواند سردرد را شدت بخشد.
- مصرف آنتی اکسیدانها: مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان مانند میوهها و سبزیجات، ممکن است به کاهش آن کمک کند.
- مصرف مکملهای مغزی مانند روغن ماهی و گردو: این مواد حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که به کاهش التهاب و درد سر کمک میکنند.
- مصرف ویتامین B2 و ماگنزیم: مصرف مکملهای حاوی ویتامین B2 و ماگنزیم ممکن است به کاهش سردرد کمک کند.
در هر صورت، قبل از مصرف هرگونه مکمل یا دارویی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، در صورتی که سردرد شدید همراه با علائمی مانند تب، تهوع یا اختلال در بینایی است، بهتر است تا سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
درمان سردرد
درمان سردرد بستگی به نوع و دلیل آن دارد. در صورتی که درد سر شما خفیف و با تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی قابل کنترل باشد، میتوانید با رعایت روشهای زیر، به کاهش سردرد برسید:
- استراحت کافی: خواب کافی و استراحت در مواقعی که سردرد دارید، میتواند به کاهش درد کمک کند.
- مصرف آب بیشتر: مصرف آب بیشتر و هیدراته نگه داشتن بدن، میتواند به کاهش درد سر کمک کند.
- مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID): داروهایی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن، ممکن است به کاهش درد کمک کنند.
- مصرف داروهای ضد درد: داروهایی مانند پاراستامول و کدئین، ممکن است به کاهش سردرد کمک کنند.
در صورتی که درد سر شما شدید است و به صورت مداوم ایجاد میشود، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق تر، تستهای مربوطه انجام دهد و درمان مناسب را برای شما تجویز کند. برخی از درمانهای ممکن شامل مصرف داروهایی مانند بتابلاکرها، آنتیدپرسان، مهارکنندههای بتا، داروهای ضد تشنج و داروهای مخصوص سر درد میگرنی میباشد. البته داروهای معرفی شده صرفا داروهای شناخته شده است و باید حتما با نظر پزشک مصرف شود.
دمنوش برای سردرد
درمان سردرد با استفاده از دمنوش های طبیعی یک روش قدیمی و موثر است. برخی گیاهان دارای ترکیباتی هستند که میتوانند به کاهش سردرد کمک کنند. مهمترین گیاهان دمنوش برای درمان سردرد عبارتند از:
- آنتیاسپاسمودیکها: گیاهانی مانند نعناع، مرزنجوش، آویشن و گل گاوزبان به عنوان آنتیاسپاسمودیکها عمل کرده و به کاهش سردرد کمک میکنند.
- ضد التهابیها: گیاهانی مانند زنجبیل، چای سبز، زعفران و گل گاوزبان به عنوان ضد التهابیها
- آرام بخشها: گیاهانی مانند آویشن، نعناع، کامیلا، لیمون بالم و کرفس به عنوان آرام بخشها
به عنوان مثال، میتوانید با استفاده از یکی از این گیاهان یا ترکیباتی از آنها دمنوش تهیه کنید. برای تهیه دمنوش، میتوانید یک قاشق چایخوری از گیاه یا ترکیبات مورد نظر خود را در یک فنجان آب جوش بریزید و بعد از چند دقیقه، آن را صاف کنید و نوشید. در هر صورت، قبل از مصرف هر گونه دمنوش یا مکمل، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
علت سردرد پیشانی
علت سردرد پیشانی ممکن است متنوع باشد. یکی از علل رایج سر درد پیشانی، سینوزیت است که به عنوان التهاب و عفونت در ناحیه پیشانی، گوش و گلو توصیف میشود. سایر علل آن عبارتند از:
- میگرن: بیشتر افراد با میگرن حداقل یکبار در زندگی خود سر درد پیشانی داشتهاند.
- فشار خون بالا: فشار خون بالا میتواند باعث درد در ناحیه پیشانی شود.
- استفاده از نوشیدنی های الکلی: مصرف مقدار زیادی از نوشیدنی های الکلی میتواند باعث درد در ناحیه پیشانی شود.
- تنش و استرس: تنش و استرس ممکن است عاملی باشند که باعث سر درد پیشانی شود.
- اختلالات دندانپزشکی: بیماریهای دندان، لثه و فک میتواند سبب سر درد پیشانی شوند.
در صورتی که سردرد پیشانی شما مداوم است و با استفاده از روشهای درمانی خانگی بهبود نمییابد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا دلایل دیگر احتمالی را بررسی کند. امیدواریم که از خواندن این مقاله لذت برده باشید.
من مریم سردبیر مجله ورزشی تنزیب هستم و حدودا ۴ سال تجربه نوشتن محتوا و سئو دارم.
دیدگاهتان را بنویسید